CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Namık Tan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan tarafından cevaplandırmasını amacıyla verdiği yazılı soru önergesiyle Türkiye nezdinde Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi Tom Barrack’ın tartışmalı söylemlerini TBMM gündemine taşıdı.
CHP’li Tan’ın önerge gerekçesi ve yönelttiği sorular şöyle:
Thomas Joseph Barrack, Jr. veya kamuoyunda bilinen kısa adıyla Tom Barrack, 14 Mayıs 2025 tarihinde Türkiye nezdinde Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi ve aynı zamanda ABD Suriye Özel Temsilcisi olarak görevine başlamıştır.
Hariciye mesleği dışından göreve getirilen ve aslen bir emlak yatırımcısı olarak bilinen Barrack, görev yaptığı tarihten bu yana, uluslararası diplomatik teamüllere aykırı birçok söylem ve eylemde bulunmuş, özellikle verdiği çeşitli demeçler kamuoyunda Türkiye’nin ulusal kimliği ve itibarı açısından “onur kırıcı” olarak nitelenmiştir.
Barrack’ın kullandığı tartışmalı ifadeler ilk aylarda onun diplomasi adabına yeteri kadar hakim olmaması ihtimali üzerinden okunsa da, durumun düzelmemesi, Büyükelçinin söylemlerinin maksatlı olarak Türkiye’nin itibarını zedelemek için kurgulandığına yönelik görüşlerin kamuoyunda güçlenmesine yol açmaktadır. Bu açıklamalar arasında özellikle, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 25 Eylül 2025 günü Beyaz Saray’a gerçekleştirdiği ziyaretin hemen öncesinde kullanılan “Erdoğan’ın ihtiyacı olan meşruiyet, onu da kendisine biz vereceğiz” şeklindeki ifade üzerine Barrack’a ilişkin yoğunlaşan tartışmaların hâlen devam ettiğini gözlemlemekteyiz.
Bu bağlamda:
1)Büyükelçi Barrack’ın, meşruiyetini yalnızca vatandaşlarının iradesinden alan Türkiye Cumhuriyeti’nin milli egemenliğine yönelik sözleri karşısında Cumhurbaşkanlığı ya da Bakanlığınızca hangi açıklamalar yapılmıştır?
2)Cumhurbaşkanının şahsına açıkça hakaret içeren cümlelerinden ötürü Büyükelçi Barrack, Bakanlığınıza çağırılarak kendisinden açıklama talep edilmiş midir? Çağrılmış ise yapılan görüşmenin ayrıntıları nedir? Şayet çağrılmamış ise, çağırılması düşünülmekte midir? Düşünülmüyorsa, kendisinden açıklama istenmemesinin sebebi nedir?
3)Barrack’ın diplomatik dokunulmazlığı nedeniyle Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesi ile düzenlenen “Cumhurbaşkanına Hakaret” suçundan yargılanması mümkün olmasa da, kendisine çeşitli yaptırımlar uygulanması mümkündür. Göreviyle bağdaşmayan eylemleri ve söylemlerinden ötürü Barrack’ı “persona non grata” ilan etmek gibi bir düşünceniz var mıdır? Barrack’ın söylemleri değerlendirilirken, bizim muvazzaf Büyükelçilerimizin görev yaptıkları ülkelerde böyle bir üslup kullanması durumunda kendilerinin nasıl uygulamalara maruz kalabileceği tarafınızca dikkate alınmakta mıdır?
4)Büyükelçi Barrack’ın adı, ABD Kamuoyunda “Epstein Dosyası” adıyla bilinen ve sistemli çocuk istismarı ve fuhuşa zorlama vakalarını içeren suç zinciriyle anılmaktadır. Bakanlığınız bu gelişmeleri takip etmekte midir? Ülkemizin itibarı açısından kendi ülkesinde hakkında yüz kızartıcı iddiaların dolaşımda olduğu Barrack’ın geri çekilmesi yönünde ABD makamlarına yönelik talepte bulunmayı planlamakta mısınız?