Sultangazi Belediyesi tarafından düzenlenen panelin oturum başkanlığını Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Dr. Önder Bayır yaparken, panelist olarak Prof. Dr. Mustafa Kaçar ile Yard. Doç. Dr. Raşit Gündoğdu katıldı. Panelde ayrıca başta Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı ve Topkapı Sarayı Müzesi olmak üzere Türkiye’nin önemli kurum arşivleri ve kütüphaneler taranarak hazırlanan “Osmanlı Arşiv Belgelerinde Sultangazi” ismini taşıyan kitabın tanıtımı ve bu araştırmalarda ortaya çıkan belgelerin yer aldığı serginin açılışı da yapıldı.

Sergi açılışı

Panel öncesinde 50. Yıl Kültür Merkezi Sergi Salonu’nda Sultangazi’nin tarihini anlatan belgeler, fermanlar ve beratlardan oluşan serginin açılışı yapıldı. Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi, İstanbul Müftülüğü Şer’iye Siciller Arşivi, Süleymaniye Kütüphanesi ve Atatürk Kitaplığı’nda uzun süreli yapılan titiz bir çalışması sonucu ortaya çıkan belgeler sergide yer alıyor. 

Sergi açılışının ardından 50. Yıl Kültür Merkezi konferans salonunda düzenlenen panelde ise Osmanlı arşiv belgelerinden yola çıkarak Sultangazi ilçesinin tarihine ışık tutuldu. Panele Sultangazi Kaymakamı Yusuf Ziya Çelikkaya, Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay, AK Parti İlçe Başkanı Murat Atım, Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Dr . Önder Bayır, Kırklareli Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Raşit Gündoğdu, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kaçar ile çok sayıda vatandaş katıldı.

‘500 yıllık bir tarih’

Panelin açılış konuşmasını Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay yaptı. Başkan Altunay, Sultangazi tarihine bakıldığında 500 yıla varan geçmişi bulunduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:

“Sultangazi yeni bir ilçe olmasına karşı bulunduğu bölgenin tarihi 1500’lü yıllar kadar uzanmaktadır. Konusunda uzman bir ekip, Sultangazi tarihinin araştırılması konusunda titiz bir çalışma ortaya koydular. Ve bu çalışma bir kitap altında derlendi. Bununla yetinmeyeceğiz. İkinci aşamada Sultangazi ilçesinin yer aldığı bölgenin, Cumhuriyet tarihi dönemini de yayınlayacağız. Bunun da müjdesini veriyorum.”

Başkan Altunay, bu çalışmaların akademisyenler, araştırmacılar, idareciler ve sivil toplum örgütlerine ışık tutacağına dikkat çekti.

Sultangazi Kaymakamı Yusuf Ziya Çelikkaya ise yerel tarihin önemine vurgu yaptı. Yerel tarihin, son yıllarda ilgi görmeye başladığını ifade eden Çelikkaya, “1970’li yıllarda illere ait yıllıklar vardı. Bunlar da fotoğraflar şeklindeydi. Yerel tarihe önem vermeliyiz” dedi.

‘Binlerce belge taradık’

Panelin oturum başkanlığını yapan Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Dr. Önder Bayır, başta Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı ve Topkapı Sarayı Müzesi olmak üzere Türkiye’nin sayılı kurumların arşivleri ve kütüphaneler taranarak hazırlanan “Osmanlı Arşiv Belgelerinde Sultangazi” ismini taşıyan kitabın tanıtımını yaptı.

Osmanlı arşivinin dünyanın en büyük tarih arşivi olduğunu ifade eden Bayır, “Osmanlı arşivinde tahminen 100 milyon kadar belge, 370 bin defter var. Bu arşiv aynı zamanda İslam çoğrafyası, Balkanlar ve Afrika’nın da arşivini oluşturuyor. ‘Osmanlı Arşiv Belgelerinde Sultangazi’ ismini taşıyan kitap için binlerce belge taradık. Kitapta daha pek çok belge yer alabilirdi ancak biz kalburüstü tabir edilen önemli belgelere yer verdik. Osmanlı dönemine ait 120 belgenin yer aldığı bu kitap yerel tarih açısından da önemli bir çalışma olarak karşımızda duruyor” dedi.

1500 yıllık bir tarih

Kırklareli Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Raşit Gündoğdu, tarihten günümüze Sultangazi’yi anlattı. Sultangazi ilçesinin yeni kurulmasına rağmen en eski yerleşim merkezlerinden birisi olduğunu kaydeden Gündoğdu kurum arşivleri ve kütüphaneler taranarak ortaya çıkan belgeler hakkında açıklamalarda bulundu. Özellikle 1500 yıllık tarihi ile Cebeci Köyü’nün İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden birisi olduğuna dikkat çekerek, burada yapılan kemer ve su yolları ile Bizans ve Osmanlı döneminde önemli bir yer tuttuğunu ifade etti.

Sultangazi’nin yer aldığı bölgenin İstanbul’un fethi ve Balkan coğrafyasına açılan güzergah yolu üzerinde olduğuna dikkat çeken Gündoğdu, “Bu yola ‘Fetih Yolu da diyoruz. Ve tarih sahnesinde bu yol önemli olaylara tanıklık etmiştir” dedi.

Panel sonunda ise Başkan Altunay, panelistlere teşekkür plaketi takdim etti.